Bask Dili

Baskça, bir tek Avrupa'nın Batısında konuşuluyor olsa da, sözdizimi kuralları açısından Adige ve Kabardey Çerkesce'sine, bir ölçüde Gürcüce'ye ve kısmen de Türkçe'ye benzer.
 
 
Bask dili ya da Baskça İspanya'nın Bask özerk bölgesindeki ve Fransa'nın Güney Batısında kalan Bask bölgesindeki Baskların konuştuğu dildir. Kendilerinin Euskara diye adlandırdıkları bu dile yalıtık dillerdendir denir (language isolate). Avrupa kıtasında Baskların kökeni veya akrabası olabilecek başka bir etnik grup veya dil ailesi bulunmadığından yalıtık diye nitelendirilmiş olsa da, Baskça sözdizimi kuralları (gramer) açısından Adige ve Kabardey Çerkesce'sine, bir ölçüde Gürcüce'ye ve kısmen de Yenisey Türkçesine benzer. 
 
Tümce kuruluş yapıları ve kimi sözcükleri ise Türkçe'ye benzemektedir. Tümceler "özne - tümleçler - yüklem" biçimindedir. Yüklem Türkçe'deki gibi gizli özneyi de içerir. Gene, yüklem adına uygun olarak tümcenin hemen hemen tüm sentetik yükünü yüklenir, tıpkı Türkçe'deki gibi. Gene Çerkesce ve Türkçe'deki gibi vurgulanmak istenen noktalar yükleme yaklaştırılır. Ve gene benzer biçimde, özneler eğer vurgu yapılmayacaksa çıkartılır. Türkçe'den farklı olaraksa özne, tümlece göre farklı ek almaktadır. 
 
Abecesi fonetiktir. Birkaç harf dışında yazıldığı gibi okunur. Özgün Baskça'da c sesi kullanılmaz. rr ve ll uzun sesleri vardır, tx ç diye, tz ş diye okunur. 
 
Birkaç Baskça sözcük örneği (Swadesh listesinden alıntı): 
 
Ben: ni 
Sen: hi, zu 
O: hura, bera 
Biz: gu 
Siz: zuek 
Onlar: haiek 
Bu: hau 
Şu: hori, hura 
Bura(da/sı): hemen, hon- 
Ora(da/sı): hor, han 
... 
Sorular n'li: 
Kim: nor 
Ne: zer 
Nerede: non 
Ne zaman: noiz 
Nasıl: nola 
... 
Bir: bat 
İki: bi 
Üç: hiru 
Dört: lau 
Beş: bost 
... 
Ağır: astun 
Küçük: txiki (çiki okunur) 
Kadın: emakume 
Erkek: gizon 
Kişi: gizaki 
Çocuk: haur, ume, sein 
Anne: ama 
Baba: aita 
... 
Kuş: txori 
Köpek: txakur 
Yumurta: arrautza 
... 
Deri: larru 
Kulak: belarri 
Göz: begi 
Burun: sudur 
Ağız: aho 
Diş: hortz, hagin 
Dil: mihi 
Tırnak: azkazal 
Ayak: oin 
... 
Gör-/Gözle-(mek): ikusi- 
İşit-(mek): entzun- (enşun) 
Öl-(mek): hil- 
Öldür-(mek): erahil- 
... 
Beyaz: zuri 
Siyah: beltz 
Kırmızı: gorri 
Yeşil: berde, orlegi 
Sarı: hori 
Yıl: urte 
Gece: gau 
Gün: egun 
... 
-de eki: -n, -an, -ean, -etan 
-lı/li eki: -ekin, -arekin 
ve: eta, ta 
eğer: ba, baldin ba 
çünkü: -elako, bait- 
 
 
Baskça'nın asıl gizemli yanı ise Anadolu'da bundan 4 bin yıl önceye kadar, Hititler Hatti ülkesini ele geçirinceye kadar yaygın konuşulan Hatti diline çok benziyor oluşu. 

Şimdi bir de ilgili bu yazıya bakmanızı öneririm:

Fince

İlker Fıçıcılar


Bu yazıdan neden arkadaşlarınız da yararlanmasın ki!...
vvvvvvvv   Beğen'e tıklayın ki haberleri olsun   ;)


Takip edilmekten korkmuyoruz!.. Takip için tıklayın: twitter.com/bilimbilmek

Anahtar sözcükler: dilbilim, Bask dili, tarih, Hititler, Çerkesçe, Adige, Kabardey, Gürcüce, Hattiler, Hatti dili

Benzer Yazılar


İlker Fıçıcılar'ın Makalelerinden Örnekler


Referans bilgisi: "Bask Dili", 2010 , Bilim Bilmek sitesi, /tr/bask-dili.html


 Bu sayfayı Facebook'ta paylaşın.

 Bu sayfayı Twitter'da paylaşın.


[Para Kazanma Yollar�]
^.