Bir Bilimler Akademisinin Doğuşu ve Ölümü
Bu yazıyı okuyanlar önce şunları okudular:
AKP iktidarı üyeleri o kadar bilgisiz, o kadar dünyadan bihaber, o kadar az görgülüdürler ki, yaptıkları işin yapılmasının mümkün olmadığını, dünyayı güldürerek Türk biliminin saygınlığını beş para edeceğini dahi görememektedirler.
İktidar, TÜBA üyelerinin üçte birini hükûmetin, üçte birini de YÖKün seçmesini kararlaştırdı: Bir bilimler akademisi yalnız ve yalnızca bilimsel kıstaslarla üyelerin seçildiği ve işlerin sadece ve sadece bilimsel kıstaslara göre yürütüleceği bir kurumdur. Bu kuruma dışarıdan müdahaleye kalkmak bilimler akademisinin ne olduğunu bilmemek demektir.
1993 yazında Çin'deki arazi çalışmama gitmeye hazırlanırken o zaman TÜBİTAK Başkan yardımcısı olan hocam ve sevgili dostum Prof. Dr. Namık Kemal Pak arayarak zamanın hükümetinin bir Türkiye Bilimler Akademisi kurmak istediğini, kanun hükmünde bir kararnamenin hazırlandığını ve bu iş için de ülkenin kalburüstü bilim insanlarından on tanesinin atanarak çalışılmaya başlanacağını söyledi ve «senin bu on kişi içinde yer almanı istiyoruz» dedi.
Verdiğim cevap, yaşamımı özetleyen kitapta yayımlandı, onu burada tekrar edeceğim: «Hocam», dedim, «böyle bir işe kalkışmayınız. Bilimin olmadığı yerde akademisi olur mu? Bugün birkaç üst düzeyli bilim insanımızla hayata geçirilecek böyle bir akademi, bilimin ne olduğu bilinmeyen ülkemizde zamanla kalitesini yitirir ve kötü niyetli insanların elinde, bilimi destekleyen değil, onu yaralayan bir güç odağı olur. Ülkemizin tarihinde benzer olaylar olmuştur. Bugün yapılması gereken, ülkemizde bilimi destekleyen TÜBİTAKı daha da güçlendirerek onun geleneklerini sağlamlaştırmaktır.» Namık Hoca cevaben, «Ama Erdal Bey (İnönü) çok istiyor» dedi. «Ben de senin bu on kişi arasında olmanı istiyorum ki temellerimizi iyi atalım.» Ben bu temel atma işinin Türkiyenin bilim çölünde anlamsız olacağını söyledikten sonra, Namık Bey arzu ettiği için görevi kabul edeceğimi söyledim.Türkiye Bilimler Akademisi gerçekten sağlıklı bir şekilde kuruldu ve benim beklentilerimin tersine iyi bir şekilde gelişti, ülkemizin seçkin bilim insanlarını üyeleri arasına seçerek onurlandırmanın da dışında, pek çok bilim insanına destek verdi; konferanslar düzenleyerek bilimin ülke sathına yayılmasına çabaladı ve bilhassa yurtdışıyla iyi ilişkiler kurdu.
Tüm bu çalışmaları esnasında titizlikle politikadan uzak durdu ve kanun hükmünde kararnamenin kendisine verdiği hükümetlere danışmanlık görevini daima basına sızmayan mektuplar vasıtasıyla yaptı; nadiren basın açıklamaları yayımladı.
Ama TÜBA bir önemli hata yaptı:
2003 yılında iktidara gelen AKP hükûmetlerinin ne mal oldukları, atadıkları bürokrat ve bakanlardan ve onların yaptıkları bilim karşıtı, bilgisiz ve düzeysiz açıklamalardan belli olduğu halde, bu hükümetlerin bilim karşısında aldıkları gerçek konumun farkında olduğunu ve bundan derin bir endişe duyduğunu ne onlara bildirdi ne de halkımızla paylaştı.
Bu tür faaliyetleri hep politikaya müdahale olarak gördü ve bunun kendi görevi olmadığı düşüncesine saplanıp kaldı.
Arada bir hükümetin bazı iyice zırva davranışları karşısında pek alçak sesle bazı durum tespitlerinde bulundu, o kadar. Hükümetin âlenen bilime saldırdığını, bunun insanlık suçu olduğunu ve bir bilimler akademisinin bu tür davranışlar karşısında sessiz kalamayacağını hiç dile getirmedi.
Kapalı kapılar ardında, bu durumun hükümeti kızdırarak TÜBA'nın aleyhine harekete geçmesine neden olacağı söylendi.
Aralarında benim de bulunduğum bazılarımız, hükümetin TÜBAyı da kendi çizgileri içine er veya geç sokacağını, bu çizgilerin bilimsel kıstaslarla, uygar bir tutumla ve akılcı bir felsefeyle asla bağdaşmayacak çizgiler olmasının AKPyi oluşturan unsurların bilgi ve görgü haznesinin kaçınılmaz bir sonucu olacağını dile getirdik.
Ancak her şeye rağmen uysallık politikasının yararı olacağı sanıldı.
***
Bir bilimler akademisi yalnız ve yalnızca bilimsel kıstaslarla üyelerin seçildiği ve işlerin sadece ve sadece bilimsel kıstaslara göre yürütüleceği bir kurumdur. Bu kuruma dışarıdan müdahaleye kalkmak bilimler akademisinin ne olduğunu bilmemek demektir.
Bugün AKP, çıkardığı kanun hükmünde bir kararnameyle TÜBA üyelerinin üçte birini bakanlar kuruluna, diğer üçte birini de YÖKe seçtirtmeyi kabul etmiştir.
Bilim akademilerinin doğası gereği, böyle bir karar almak, ne hükümetin, ne Cumhurbaşkanının, ne YÖKün, ne Türkiye Büyük Millet Meclisinin, ne de herhangi bir başka kurum veya kişinin haddidir.
Öyle olsa, yani bu kişilerin veya kurumların böyle bir bilimsel ehliyetleri olsa, zaten akademi onları içine almış olurdu. Almadıysa, bu ehliyetleri yok demektir. Bu, imtihandan çakan öğrenciye hükümet kararıyla diploma vermeye benzer, YANİ YAPILAMAZ.
İktidar üyeleri o kadar bilgisiz, o kadar dünyadan bihaber, o kadar az görgülüdürler ki, yaptıkları işin yapılmasının mümkün olmadığını, dünyayı güldürerek Türk biliminin saygınlığını beş para edeceğini dahi görememektedirler.
Bunlar, o yere göğe koyamadıkları Osmanlıyı bile bilmezler: Mehmed Emin Âli Paşa, Encümen-i Dânişe seçilince ne demişti? «Bizi (yani devleti) bu işe karıştırmayın. Biz bu işin tabiatını bozarız.»
Hatırlayalım: Encümen-i Dâniş oniki sene bile yaşamadı. Ha AKP istediği kararı alır, TÜBAyı istediği hâle getirir, ama içindeki gerçek bilim insanlarına bunu kabul ettiremez, dünyaya hiç kabul ettiremez.
Kısa zamanda TÜBA, dünya akademiler birliğinden atılır ve Türkiye sık sık başına geldiği gibi anlamsız bir kendin pişir kendin ye oyununa geri döner, dünyanın maskarası olur, Encümen-i Dâniş faciası da birbuçuk yüzyıl sonra tekrar sahnelenir.
Çin Halk Cumhuriyeti, benzer bir çılgınlığı Kültür İhtilâli denen o toplumsal isteri esnasında yapmaya kalkmıştı. Neticesi neredeyse Çinin taş devrine dönmesi oldu, Deng Xiaoping ve arkadaşları bu faciayı zor durdurdular, sorumlularını çıkmamak üzere hapse tıktılar.
Hodri meydan, AKP istediğini yapsın. Neticesini hep beraber seyredeceğiz. Bu barbarca politikadan geriye «vah Türkiyeye» diyecek uygar, bilgili, görgülü insanımız kalır mı, onu da tarih tayin eder.
Hiçbir akıl unsurunun geçerli olmadığı toplumlara ne denir? Onu geçenlerde yazmıştım: Tımarhaneye hoş geldiniz!
Kaynak: "Bir Bilimler Akademisinin Doğuşu ve Ölümü", A. M. C. Şengör, Cumhuriyet Bilim Teknik, 02.09.2011, syf. 7
Şimdi bir de ilgili bu yazıya bakmanızı öneririm:
Bilimsel Mükemmeliyet İçin Bağımsız Bir Akademi ŞartCelal Şengör
Bu yazıdan neden arkadaşlarınız da yararlanmasın ki!...
vvvvvvvv Beğen'e tıklayın ki haberleri olsun ;)
Takip edilmekten korkmuyoruz!.. Takip için tıklayın: twitter.com/bilimbilmek
Anahtar sözcükler: bilim, Türkiye'de bilim, Türk bilimi, bilimsellik, TÜBA, siyaset
Benzer Yazılar
- Bilimsel Mükemmeliyet İçin Bağımsız Bir Akademi Şart
- Türkiye Bilimler Akademisi TÜBA'da Toplu İstifa Eden Türk Bilim Adamları
- Akademi...
- Akıllı Petro'nun Bilimler Akademisi
- Cahit Arf - "Anlamak" Tutkunu Bir Matematikçi
- Feza Gürsey'i ve Cavit Erginsoy'u Tanır Mısınız?
Celal Şengör'ün Makalelerinden Örnekler
- Türkiye Uzay Çalışmalarında Neler Yapmalı?
- Cehaletin Eserleri
- Bir Bilimler Akademisinin Doğuşu ve Ölümü
- Evliya Çelebi'nin Paratetis'i Keşfi
Referans bilgisi: "Bir Bilimler Akademisinin Doğuşu ve Ölümü", 2011 , Bilim Bilmek sitesi, /tr/bir-bilimler-akademisinin-dogusu-ve-olumu.html
Bu sayfayı Facebook'ta paylaşın.
Bu sayfayı Twitter'da paylaşın.
![[Sip Sak Ceviri]](http://www.sipsakceviri.com/resim/sipsakceviri-468x60-02b.png "En iyi tercume burosu")